काठमाडौं, असार १८ । धार्मिक स्वतन्त्रता तथा आश्थाको सम्बन्धमा ललितपुर स्थित होटेल हिमालयमा विभिन्न धर्मका प्रतिनीधिहरूको उपस्थितिमा वृहत रूपमा अन्तरक्रिया कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ। एडभोकेट्स फर द नेसन र हान्डोङ ग्लोबल युनिभर्षिटी दक्षिण कोरियाको आयोजनामा ” नेपालमा धार्मिक स्वतन्त्रता तथा आश्थामा कानुन, निती र अभ्यास” विषयमा अन्तरक्रिया कार्यक्रम भएको छ।
अन्तरक्रिया कार्यक्रमका प्रमुख अतिथी मानव अधिकार आयोग नेपालका अध्यक्ष अनुपराज शर्माले सबै धर्म, संस्कृतिको संरक्षण र प्रवर्द्धन राज्यले गर्नुपर्ने कुरा बताउनुभएको थियो।
कार्यक्रममा नेपाल प्रज्ञाप्रतिष्ठानका कुलपति गंगाप्रसाद उप्रेतीले नेपाल जस्तो जैविक विविधता भएको देशमा धार्मिक र सांस्कृतिक विविधताको महत्व रहेको कुरा बताउनुभएको थियो। धार्मिक र सांस्कृतिक विविधतालाई राज्यबाट संरक्षण हुनुपर्ने धारणा व्यक्त गर्नुभएको थियो।
राज्य र धर्मको सम्बन्ध तथा कोरियाको संविधानमा अधिकार र स्वतन्त्रता सम्बन्धमा हान्डोङ ग्लोबल यूनिभर्सिटी दिक्षिण कोरियाका प्राध्यापक डा. एरिक जी इन्लो र प्राध्यापक इन्सियोक पेइकले अभ्यासहरूको सम्बन्धमा प्रस्तुत गर्नुभएको थियो।
अन्तरक्रिया कार्यक्रममा न्याधीश डा सलाहुदिन अख्तर सिद्दिकीले नेपालमा धार्मिक स्वतन्त्रता वा आश्थाको हक:कानुन, नीति र प्रयोगको सम्बन्धमा प्रस्तुत गर्नुभएको थियो। मानव अधिकारको विश्वव्यापी घोषणापत्र १९४८ को धारा १८ (Article 18 of UDHR 1948) र नागरिक तथा राजनीतिक अधिकार सम्बन्धि अन्तराष्ट्रिय प्रतिज्ञापत्र १९६६ को धारा १८ ( Article 18 of ICCPR 1966) अनुसार सबै किसिमको आश्था वा धार्मिक असहिष्णुता एवं भेदभावको उन्मूलन सम्बन्धि संयुक्त राष्ट्रसंघको घोषणापत्रद्वारा निर्देशित गरिएको कुरा प्रस्तुत गर्नुभएको थियो।
नेपालको संविधान २०७२ को भाग ३ को मौलिक हक र कर्तव्यमा धारा २६ को १ र २ ले स्वतन्त्रता दिए पनि बुँदा ३ ले विभेद गरेको कुरा बताउँदै, डा सिद्दिकीले नेपालको संविधानले अङ्गीकार गरेको धार्मिक स्वतन्त्रता सम्बन्धि मौलिकहकको प्रचलनका लागि स्पष्ट कानुन र नीति, नियम बनाउनुपर्ने अवधारणा व्यक्त गर्नुभएको थियो।
सोहि कार्यक्रममा माननीय न्यायधीश डा सलाहुद्दीन अख्तर सिद्दीकीलाई Advocates for the Nation बाट फ्रिडम अफ रिलिजन अवार्ड रु एकलाख एकहजार एक रूपैया र प्रमाणपत्र दिएर सम्मान गरिएको थियो।
अन्तरक्रिया कार्यक्रममा हिन्दू, सनातन बैदिक, बुद्धिष्ट, मुस्लिम, इसाई र बहाई धर्मबाट प्रतिनिधीहरूले आफ्नो विचार व्यक्त गर्नुभएको थियो।
कार्यक्रममको अन्तमा अन्तराष्ट्रिय अन्तरक्रिया कार्यक्रमको अवसरमा UDHR र ICCPR को अवधारणालाई जोड दिंदै डा महेन्द्र भट्टराईलले निम्न बुँदाहरूको घोषणा प्रस्तुत गर्नुभएको थियो।
१. विवेकको स्वतन्त्रता
२. धार्मिक विधिको अभ्यास र प्रयोगको स्वतन्त्रता
३. धार्मिक विविधता र बहुलताको स्वतन्त्रता
४. धार्मिक समानता
५. धर्म र राज्य अलगता
६ . राज्यले कुनै पनि धार्मिक समुदायलाई समर्थन नगर्ने
एडभोकेट्स फर द नेशनका अध्यक्ष गणेश श्रेष्ठले धन्यवाद ज्ञापन गर्नुभएको थियो।
प्रस्तुत गरेको घोषणा यहाँ पिडिएफ मा पनि हेर्न सकिन्छ।
Discussion about this post